سخن اول

انجام و ارائه خدمات در ابعاد مختلف، به­شیوه­ای حرفه­ای و تخصصی موضوعی است که در شرایط کنونب در تمامی گرایش­های شغلی و حرفه­ای جایگاه ویژه پیدا نموده است. علی­رغم آنکه به­واسطه­ی فضای مجازی حجم گسترده اطلاعات در دسترس کاربران قرار می­گیرد، اما بعضا انتخاب اطلاعات، و یا حتی صحت و سقم آنها و در نتیجه اعتماد به اطلاعات از سوی کاربران سخت شده است. در این میان به منظور یادگیری یا به روز کردن اطلاعات حرفه­ای، باید تدابیری اندیشیده شود. شاید به همین دلیل است که افراد متخصص، به تدریج به سمت مشخص نمودن حوزه­ی فعالیت خود در یک زمینه­ی­ خاص و محدود، پیش می روند.

در میان تخصص­های مختلف، برخی از دانش­ها و حرفه­ها ارتباط بیشتری با طیف مختلف استفاده کنندگان برقرار می کنند، چراکه در ارتباط با محیط زندگی و کار انسان­ها هستند و بنابراین در اولویت توجه استفاده کنندگان قرار می­گیرند. معماری و طراحی داخلی فضاهای سکونت و کار، یکی از مهم­ترین عرصه­های این چنینی است. براساس هرمی که محدوده و مقیاس دانش و حرفه­ی مطالعات شهری، معماری و معماری داخلی و رشته­های وابسته را مشخص می­کند، محدوده معماری داخلی در زیرمجموعه­ی رشته­ی معماری قرار می­گیرد. در ارتباط با معماری داخلی می­توان زمینه­های مداخله­ی متفاوتی چون موارد زیر را می­توان در نظر گرفت:

- طراحی داخلی و تغییر کاربری بناهای قدیمی

- طراحی داخلی فضاهای درمانی، بهداشتی و کلینیک­های تخصصی

- طراحی داخلی ساختمان­های مسکونی

- طراحی داخلی فضاهای تجاری و تبلیغاتی

- طراحی و چیدمان فضاهای داخلی ساختمان اداری

- طراحی و چیدمان فضاهای خدماتی

- طراحی فضاهای فرهنگی و نمایشگاهی

معماری داخلی در واقع دانش، حرفه و هنری است که با بهره­گیری از عناصر هندسی (نقطه، خط، سطح و حجم) و اصول ترکیب­بندی (تقارن، تعادل، تنوع، تناسب و...) و نهایتا خلق فرم سعی در بهینه­سازی فضاها و دست­یابی به کارایی و کارکرد مناسب فضا؛ در کنار زیباسازی و معناسازی را دارد.  هدف معماری داخلی، بهبود عملکرد فیزیکی و روانی فضاها برای تسهیل  زندگی در آن است.

در بسیاری از کشورها حضور متخصصان معماری داخلی به­صورت فعال و حرفه­ای، امکان حذف آنها را در فرایند طراحی و اجرای طرح­ها غیرممکن ساخته است، طراحی جزییات فضاهای معماری و نظارت بر ساخت و اجرای آنها مقوله­ای بسیار تخصصی است که بدون شناخت کافی از محصولات موجود، ارتباط موثر و رو در با کادر فنی و نظارت دقیق کارگاهی امکان پذیر نیست.

معماری داخلی در ایران:

مقوله­ی معماری داخلی در کشور ما با مشکلات فراوانی روبرو است. در این میان به بسیاری از مسائل موجود در این زمینه، به دلایل مختلف چون عدم شناخت کافی و یا برداشت اشتباه پرداخته نشده است. برخی از این مسائل مشتمل بر موارد زیر است:

- تولید صنعتی محدود و غیر منعطف

- حضور افراد غیر متخصص

- عدم رشد فرهنگ جامعه در زمینه دانش معماری داخلی

- نبود زبان مشترک بین طراحان، کارفرمایان، و سازندگان

- عدم درک صحیح اجتماعی از حوزه فعالیت متخصصان معمار داخلی

بسیاری از مردم حتی بعد از اجرای اسکلت ساختمان که به نظرشان مقوله­ای حساس و مهمی است، معتقد هستند که کارهای معماری و معماری داخلی را، باید با نظر خود و شخصا انجام دهند. این مسئله در طرح ساختمان­های مسکونی، رستوران­ها، هتل­ها و حتی فضاهای درمانی و کلینیک­های تخصصی و... دیده می شود. به همین علت، افت شدید کیفیت فضایی در آنها قابل مشاهده است. این در حالی است که در اکثر کشورهای دنیا با بهره­گیری از ظرفیت­های  متخصصان معماری داخلی، روز به روز کیفیت فضایی بیشتر شده و شاهد فضاهایی بسیار با ارزش، متناسب با فعالیت­های پیش­بینی شده در هر فضا و متناسب با فرهنگ رفتاری استفاده­کنندگان هستیم. در کشور ما عدم شناخت و بهره­گیری از پتانسیل­های علمی، حرفه­ای و اجرای معماران داخلی، سبب شده است تا این عرصه کمتر شناخته شده و کاربران فضا، به­صورت  غیرحرفه­ای، فضا را ساماندهی نمایند. بدین ترتیب  به تدریج سلیقه عمومی دچار تنزل شده و مردم قادر به تشخیص فضای با ارزش و طراحی شده از فضایی غیر حرفه ای و بدون رعایت اصول زیبایی شناسی شکل گرفته، نخواهند بود.

سخن پایانی:

چار ما در کنار شما هستیم؟

فرهنگ سازی  در مورد کیفیت فضاهای داخلی در کشور ما از مهم­ترین اقداماتی است که باید انجام شود. تفاوت­های یک فضای استاندارد و مناسب با فضای نامناسب باید برای مردم تشریح شود و و آگاهی­های لازم در مورد کیفیت یک فضای مناسب به­همراه ارزش-های زیبایی شناسی، فرهنگی و بومی معرفی شود. هدف نگارندگان، از نگارش مطالب در مورد معماری داخلی آموزش آن نبوده، بلکه ارتقا سطح آگاهی اقشار مختلف جامعه در مقوله­ی طراحی داخلی است.