تحقیقات جدید در میکروبیولوژی و سایر رشته های مرتبط تمرکز خود را بر پیشرفت روش های نوین ضد باکتریال قرار دادهاند که موثرتر، سریع تر، غیر تهاجمی، غیر سمی بوده و ایجاد مقاومت دارویی ننمایند. یکی از این روش ها فتوديناميك تراپي میباشد که در آن از یک ماده حساس به نور[1] استفاده می شود. این ماده به طور انتخابی توسط باکتریها و سلولهاي سرطاني جذب شده و به وسیله تابش نور ( لامپ LED يا ليزر) با طول موج مناسب فعال می گردد. طی این فرایند رادیکالهای آزاد تولید شده که برای میکرو ارگانیزمها کشنده است. سابقه درمان فتودايناميك به تلاش های مصریان باستان در درمان ضایعات پوستی بوسیله مواد جاذب نور بر می گردد. درمان فتودايناميك در سال 1904 به عنوان نوری که باعث غیرفعال کردن سلولها و میکرو ارگانیسم و ملکولها میشود، شناخته شد. از اواسط قرن گذشته خاصیت ضد میکروبی درمان فتوديناميك به دلیل کشف آنتی بیوتیک به فراموشی سپرده شد. در دهههای اخیر مقاومت آنتی بیوتیکی در حال افزایش است که باعث جهت گیری پروژههای تحقیقاتی به سمت توسعه استراتژیهای جدید ضد میکروبی شده است. به علت مقاومت باکتریهای پریودنتال به آنتی بیوتیک و غلظت ناکافی انواع داروها در مایع شیارلثه درمان فتودینامیک در پريودتيكس هم علاقه بیشتری را به خود مبذول داشت. همچنين اين روش درمان در سرطانهاي سر و گردن بسار ارزشمند است زيرا جراحي هاي وسيع در اين ناحيه مي تواتند باعث ايجاد مشكلات زيبايي و فانكشنال بسياري مي گردد.
درمان فتوديناميك در سال 1999 توسط سازمان غذا و داروي ايالات متحده(FDA) در درمان ضایعات پوستی پیش سرطانی در صورت و پوستسر تایید شد. این درمان در سالهای اخیر به عنوان یک روش غیرتهاجمی برای درمان بیماریهای مختلف باکتریایی، قارچی و ویروسی و همچنین سرطان ها معرفی شدهاست.
منبع نوري كه براي تحريك ماده حساس به نور به كار مي رود بايد طول موجي در محدوده 800-630 نانو متر را توليد كند و ماده حساس به نور ايده آل ماده اي است كه داراي حداكثر جذب در اين ناحيه باشد. ليزر به دليل تك رنگ و همچنين همدوس بودن منبع نور ايده آل براي فتودايناميك تراپي مي باشد. تك رنگ بودن به نور اين توانايي را مي دهد كه پيك حداكثر جذب نور ماده حساس به نور با محدوده اي كه نفوذ نور به بافت ماكزيمم است، يكسان شود و در نتيجه از افزايش حرارت بافت توسط طول موجهايي كه در محدوده فعال كردن ماده حساس به نور نمي باشد جلو گيري مي كند. همدوسي به نور اين ويژگي را مي دهد كه به آساني درون فيبرهاي نوري متمركز شود و بنابر اين امكان مهيا مي شود كه نور به آساني درون كانال ها، شيارها منتقل شود.
[1] Photosensitizer